سیاه دانه یا سیاه تخمه که به عربی شونیز گفته می شود، گیاهی است که دو گونه از آن در ایران وجود دارد. سیاه تخمه مزروع     NIGELLA SATIVA که روی نان می ریزند و سیاه دانه دشتی یا وحشی     Nigella arvensis یکی از ترکیبات سیاه دانه روغن آن است که هم دارای مصرف خوراکی و هم دارای مصرف مالیدنی است    :

1- استعمال بیرونی یا مالیدنی

- درمان سرفه های سرد ناشی از سرما، درد سینه و تنگی نفس

- خارج کردن جنین مرده و زنده و پرده های جنین

- درمان سیروز، آسیت و کبد چرب

- درمان لک و پیس صورت

- درمان گرفتگی های عضوی یا روده ها، دفع باد

- رفع خال، زگیل، ترک پوست بدن، پیسی، پسوریازیس و اگزمای ترشح دار ( که باید با کمی سرکه مخلوط شود    )

- درمان فلج، درد سرد مفاصل، خواب رفتگی دست و پا و خستگی ها ی مزمن

- مالیدن ( و نیز خوردن) روغن مخلوط با روغن زیتون و کندر برای افزایش نیروی جنسی مفید است.

- چکاندن روغن در بینی گرفتگی بینی را باز می کند و در فلج عصب صورتی موثر است.

2- استفاده خوراکی

- خوردن روغن سیاه دانه به دفع سنگهای ادراری ، سوزش ادرار و بزرگی پروستات موثر است.

میزان مصرف خوراکی در سرد مزاجان تا 8 گرم در روز و در گرم مزاج ها تا 2 گرم است